(14) STRIJDZANGER JOANJO BOSK

 

Net als in de Middeleeuwen en de Antieke Tijden, rapporteren de hedendaagse scribenten in hoofdzaak over Leiders en Decision-Makers  - terwijl ze de gewone man belachelijk maken middels human interest-bijdragen. Daarom berichten wij hier vooral over voetnoten en correcties in de marge. 

Bon dia tothom!

Waar vind je ze nog, de singer-songwriters die het protestlied , ja, het strijdlied, hoog in het vaandel voeren? Wel, in Catalonië lopen er nog een flink aantal rond, waaronder Joanjo Bosk.

Bosk begon als rebellerende punker, maar schakelde algauw over op het genre dat als spreekbuis fungeerde van het Catalaanse verzet tegen het Franquistische regime en de vele autoritaire vlagen  die volgden, tot op heden, nu Catalaanse politici en middenveldleiders al meer dan 500 dagen in “voorarrrest” zitten. Dat genre heet “nova canço”, letterlijk “het nieuwe lied”, geïnspireerd op het Franse chanson. Namen als Raimon en Lluís Llach klinken hier als een bel, maar Joanjo Bosk mag zonder twijfel tot de voortzetters worden gerekend.

Geen compromissen bij Bosk, die opkomt voor Catalaanse onafhankelijkheid. Valt dat te rijmen met protest- en strijdliederen? Absoluut, want de Catalaanse autonomisten opteren voor een vrijzinnig, pacifistisch en republikeins alternatief. Sommigen, en  niet weinigen, militeren voor een links, antikapitalistisch alternatief. Bij Bosk helt dat over naar het anarchisme, een politieke tendens die in Catalonië nog altijd leeft. Onder het motto “Cançons de Terra i de Llibertat”, trakteert hij een select publiek van fans en linkse activisten op een internationale selectie moderne strijdliederen en iconische nummers van vroeger, enkel bijgestaan door de knappe akoestische gitarist Toni Medialdea. 

We houden natuurlijk halt in het hedendaagse Catalonië met Llach en Raimon (met diens ‘Diguem No’), maar evengoed in  Spanje. Niet zomaar in Spanje. ‘Ay Carmela’ is een ‘klassieker’, een meezinger zelfs, die verhaalt over de verdediging van Madrid tijdens de burgeroorlog. Joanjo Bosk brengt ook de Spaanse singer-songwriter Paco Ibañez in herinnering met ‘A Galopar’ op tekst van de dichter Rafael Alberti. Die nam decennia terug de benen naar Parijs en bleef er. Nu we in het Spaans bezig zijn, moet Victor Jara wel aan de beurt komen: de Chileen Jara combineerde in zijn songs strijd en verzet met liefde en menselijkheid. Althans tot Pinochet hem liet oppakken. Zijn handen werden afgehakt, zodat hij nooit meer gitaar zou spelen, waarna hij voor alle zekerheid werd gemarteld tot de dood erop volgde. Een goed  anarchist als Bosk heeft een boontje voor de Fransman Leo Ferré en diens bekende lijfspreuk ‘Ni Dieu, ni maître’. Het publiek was bijzonder getroffen door Bosks intrieste lied over Puig Antich, een jonge anarchist die op het einde van het Franco-regime zonder vorm van proces werd geëxecuteerd door wurging. Het eerbetoon aan  het maquis middels Leonard Cohen kwam als een verrassing, maar ‘The Partisan’ viel absoluut niet uit de toon. In dergelijke politieke context, valt het humanisme van Cohen pas goed op.

Vorig jaar nog, werd Bosk gearresteerd en kreeg hij een boete aan zijn been. Hij had namelijk opgeroepen tot en meegedaan aan  een actie tegen de opsluiting van Catalaanse leiders. Je vindt in Catalonië niet enkel protestzangers, maar zelfs protestzangers die nog actie voeren!

Qua vagi bé!

© Eddy Bonte. Eerste publicatie in De Groene Belg, 2019. Een concertverslag werd op 24 mei gepubliceerd  op  http://www.keysandchords.com/all-concert-reports/joanjo-bosk-17-mei-2019-cate-figueres-catalonie  (Redactie website 11juni2019)

Referentie:
Het optreden vond plaats in de CATE, Figueres (Catalonië) op 17 mei 2019.  Meer info www.joanjobosk.com