(11) ¡L'Asturianu llingua oficial!

 

Net als in de Middeleeuwen en de Antieke Tijden, rapporteren de hedendaagse scribenten in hoofdzaak over Leiders en Decision-Makers  - terwijl ze de gewone man belachelijk maken middels human interest-bijdragen. Daarom berichten wij hier vooral over voetnoten en correcties in de marge.  

 

Bon dia tothom!

Het Catalaanse Onderwijsdepartement, trekt al langer de kaart van de meertaligheid –  wat logisch is voor sprekers van een minderheidstaal. Tegelijk winnen regionale talen – geen dialecten - opnieuw aan belang. In Barcelona, kan je op veel plaatsen ook geld uit de muur halen in het Baskisch en het Galicisch. Nieuw aan het talenfirmament: het Asturisch, dat ook in delen van Portugal wordt gesproken. Op 12 september 2018, werd in Oviedo de opening van het operaseizoen voor het eerst ook in het Asturisch aangekondigd. 

HIER SPREEKT MEN ASTURIANU 

De eis om het Asturisch te officialiseren, is een interessant gegeven. In tegenstelling tot Baskenland en Catalonië, speelt de onafhankelijkheidsgedachte in Asturias niet. Een anti-Spaanse beweging, kent men er evenmin, ook al hield Madrid, zelfs onder de Republiek, lelijk huis onder de onverzettelijke arbeidersklasse. Herinner u de mijnwerkersstaking, waarover Albert het toneelstuk “Révolte dans les Asturies” schreef, een staking die bloedig werd neergeslagen. Herinner u ook het maquis tegen Franco. Of misschien moet ik zeggen: men kent er nog geen anti-Spaanse beweging. Spanje erkent het Asturisch niet, maar de burgers komen alvast wel op straat.

Straks volgen eisen tot officialisering van het het Aragonees en het Aranees.

EN HIER ARANEES

Het Aranees, dat tot het Occitaans behoort, is zo mogelijk een nog interessantere casus. Het wordt enkel gesproken in Vall d’Aran, een gebied van 620 km2 met iets meer dan 7.000 inwoners. De taal is beschermd binnen het Statuut van Catalonië uit 1978. Waarom is het een boeiende casus? Enerzijds, kan men aanvoeren dat de Vall d’Aran te klein is om au sérieux te worden genomen. Anderzijds, kan men de gebruikelijke bezwaren niet aanvoeren: de erkenning van het Aranees kan onmogelijk veel moeite en geld kosten. Niemand vraagt om tegenprestaties. Bovendien is het aantal sprekers zo gering, dat men niet bang hoeft te zijn van een politiek-culturele Aranese beweging. Mits inachtneming van de taalkundige criteria, is de bescherming van het Aranees een principekwestie: niet zozeer taalkundig, maar een sociaal en vooral humaan.  

Men zou kunnen aanvoeren: een kwestie van mensenrechten.

Fins aviat!

Eddy Bonte www.eddybonte.be

Eerste publicatie in De Groene Belg van 2019. Redactie website 10juni2019