De ontbrekende pilaar

"Het hoofd van het katholiek onderwijs dat voor een katholieker katholiek onderwijs pleit: het klinkt aannemelijk. Waarom zou men zijn missie, zijn project, niet maximaal mogen uitvoeren? Zo klinkt het even aannemelijk dat aan de leerkrachten gevraagd wordt dit project uit te dragen, er getuigenis van af te leggen, ernaar te leven en te handelen. Van het administratief en technisch personeel wordt meestal niet gesproken, maar kom. Hoe dan ook: hoe aannemelijk de redenering ook klink, er ontbreekt een schakel. Of beter: een pilaar. Tenzij men een Reconquista voor ogen heeft, kan pas dan katholiek onderwijs gerealiseerd worden wanneer de input katholiek is. Niet de Guimardstraat is die input, wel de kinderen en scholieren. Die hebben meestal niet zelf gekozen, dat hebben de ouders voor hen gedaan. En welke is de motivatie van die ouders? De katholieke aard van dat onderwijs? Uit studies weten we al een paar decennia dat de pragmatische reflex het met vele lengtes haalt op de ideologische. Maaltijden, zwembaden, infrastructuur; afstand. En iets wat niemand ooit heeft hard gemaakt in het lager en middelbaar onderwijs: kwaliteit. Dat begrip, die houding, begint nu pas in het hoger onderwijs iets te betekenen, voor de rest is het in Vlaanderen armoe troef.

Overigens: hoe zou de katholieke school nu het gros van het lager en middelbaar onderwijs kunnen organiseren met een populatie die amper nog gelovig is en met name de pauselijke richtlijnen (pil, abortus, euthanasie, homofilie, etc. ) massaal aan zijn laars lapt?  Zou zo’n bevolking een boodschap hebben aan een pauselijke bul over onderwijs? En dus heeft mevr. Van Hecke een probleem: haar katholieke scholen zijn niet zo katholiek als ze zou willen, want de input is dat niet. Niet bij de ouders en per definitie niet bij de kinderen. Daarom moet zij heel hard zeggen dat ze wel katholiek zijn. Want katholiek onderwijs is kwalitatief onderwijs, dus: hoe katholieker, hoe hoger de kwaliteit.

Het debat wordt natuurlijk pas écht interessant op het niveau van het katholiek hoger onderwijs – hogescholen en universiteiten – waar de keuze van de input (studenten) nog minder ideologisch onderbouwd is en de ideologische component  geeneens meetelt om de kwaliteit te meten (daar wordt kwaliteit ten minste gemeten!).

De wet van een getto

Is dit een pleidooi tegen katholiek onderwijs? Geenszins. Wellicht is in Vlaanderen plaats voor waarlijk katholieke scholen, maar dat wordt dan een minderheidsnet. Zo’n net zou dan baat hebben bij overleg en zelfs samenwerking met andere instellingen die levensbeschouwing en overtuiging een prominente plaats toekennen. In plaats daarvan, keert mevr. Van Hecke zich tegen de andere levensbeschouwing. Daarmee bewijst ze helaas dat haar katholieke scholen zeker niet christelijk zijn. Ergo: ze bewijst dat het geen goed idee is het bestuur van een samenleving aan religie en dito waarden over te laten. Omdat religie gebaseerd is op dogma’s en openbaring in plaats van vrij denken en openbaar debat, alsook op getto’s in plaats van het open burgerschap. Alleen vanuit die houding valt het te “begrijpen” dat mevr. Van Hecke haar laatstejaarsscholieren niet toestaat kennis te maken met de andere (in casu de Vrije Universiteit Brussel), hoewel deze jonge mensen juridisch volwassen zijn of op het punt staan het te worden. Zij hebben als volwassene recht op deze informatie en zouden dat recht zelfs kunnen afdwingen. In een getto echter, telt slechts de eigen wet.     

(zoals niet gepubliceerd in De Morgen)

(geschreven 06 december 2007; red. 31122007)