(2) The Blues Band: Few Short Lines

Repertoire, REPUK 1149

The Blues Band pakte dik dertig jaar geleden uit met een goed omlijnde formule. Die formule is er nog en ze verklaart waarom dit Britse kwintet nog nooit een minderwaardig werkstuk heeft afgeleverd. Geen stevige formule zonder stevige pijlers en die heeft The Blues Band in overvloed: vier zangers en vier componisten, elk met een eigen accent – alleen drummer Townsend beperkt zich tot zijn instrument. Die accenten komen op ‘Few Short Lines’ uitgebreider aan bod dan voorheen. Dit keer werden bovendien enkele bekende namen aangetrokken om de formule op te fleuren: drie klavierwerkers (Al Kooper, Pete Wingfield en Mike Sanchez), twee zangeressen (Maggie Bell en Linda Lewis) en een gast die er eigenlijk geen is: het is Southsisde Johnny zelve die de Gary Fletcher-compositie ‘You Are True’ mag zingen. En zo produceert de formule net weer een ander smaakje, bijvoorbeeld door het duet van Dave Kelly met Maggie Bell op ‘I Believe I’m In Love WIth You’ (van Kim Wison) of Paul Jones en Linda Lewis op nieuw werk van Tom McGuinness. Natuurlijk is dit vooral weer een swingend plaatje geworden, de voorkeur van Paul Jones voor gospel en zwarte fifties R&B is daar niet vreemd aan. Gary Fletcher en Tom McGuinness zorgen voor de zachte glooiing, terwijl Dave Kelly’s minder gepolijste stem, snerpende slide en voorliefde voor C&W altijd goed zijn voor een brok onherbergzame prairie. Sterk werk. 
Meer info: www.thebluesand.com

© Eddy Bonte (ook gepublieerd in Back to the Roots).

 

(1) 25 JAAR JAAR BLUES BAND: HET VERHAAL 

a) INTERVIEW MET PAUL JONES

Paul Jones with The Blues Band: Harelbeke R&B, 2004

The Blues Band vierde in 2004 zijn 25ste verjaardag met een tournee die ook België aandeed. Exclusief gesprek met Paul Jones:  “Dit is een eclectische groep”

Het is een rustige en vriendelijke Paul Jones  - leider, zanger, harmonicaspeler en componist -  die ons over de telefoon te woord staat tussen drie bedrijven door.

Wat mogen we van deze verjaardagstournee verwachten? Doen jullie iets speciaals op scène? 

Paul Jones: “ Moeilijk om zeggen wat de mensen mogen verwachten, want we hebben geen plan! We hebben nooit een plan (lacht), want we spelen nooit twee keer dezelfde set. Maar we brengen zeker een overzicht van onze carrière, hoewel ook weer niet in chronologische volgorde hoor”. 

Jullie kennen toch alle nummers van buiten. En je kan nog improviseren ook.

Paul Jones: “Nee, nee, we kennen ze niét allemaal van buiten! Je hoort al eens een groepslid mompelen van ‘in welke sleutel is dit ook alweer?’ Maar improviseren doen we regelmatig, ja. Gewoonlijk is het Dave (Dave  Kelly, zanger-gitarist) die plots iets suggereert. Het zoals in jazz: elk nummer heeft zijn arrangement en dat moet  je ook behoorlijk naleven, maar wij weten natuurlijk waar ruimte is voor improvisatie. Maar je moet natuurlijk trouw blijven aan het liedje, anders is het geen liedje meer, maar een grap”.

Ondanks alle verschillen, klinken jullie albums voldoende gelijk om van een Blues Band-sound te kunnen spreken. Waaruit bestaat de kern van jullie muziek, hoe komt het dat jullie zo herkenbaar anders dan de rest klinken? Gary Fletcher (bassist) vertelde me dat alle nummers eerst aan een “commissie “ worden voorgelegd.

Paul Jones: “Die zg. ‘commissie’ bestaat inderdaad. Als iemand een nieuw nummer voorlegt, luidt de eerste vraag: wie wil dit zingen? Ik en Dave Kelly zijn de hoofdzangers, maar de laatste paar jaar zingen ook Gary Fletcher (bas) en Tom McGuinness (gitaar) iets vaker. Als de zangers het al niet zien zitten, is er geen beginnen aan. Waarom een bepaald nummer wel of niet de commissie haalt, kan ik ook niet altijd zeggen. Maar, we zoeken een consensus. Als iedereen een nummer tof vindt, is de kans groter dat het ook iets wordt. We hebben geleerd naar elkaar te luisteren. Hoewel Dave’s mening en de mijne zwaar doorwegen omdat we ’t meest zingen, kan een beslissing pro of contra nooit van één groepslid afhangen!” .

Bij The Blues Band hangt het geluid niet af van één persoon.

Paul Jones: “Dat klopt, het hangt af van de combinatie. We beschikken over vier stemmen, twee leadgitaristen, een bas, percussie, harmonica. En vier componisten! Het is moeilijk om het verschil tussen mijn stem en die van Dave niét te horen, idem voor de gitaarstijlen van Dave Kelly en Tom McGuinness”. 

In welke zin is jullie geluid beïnvloed door het feit dat jullie met zijn vieren componeren en dan nog in verschillende combinaties? 

Paul Jones: “Da’s een interessante vraag.  De groep is eclectisch, telt veel verschillende invloeden. Tom is sterk beïnvloed door de fifties, hij is een rocker. Plus, hij speelt heel wat ongewone akkoorden. Dave is country, country rock, roadhouse. Gary is een ‘indie’, een singer-songwriter. Ikzelf  ben beïnvloed door hedendaagse zwarte muziek en vooral de ritmes ervan. En toch kan je niet zeggen dat The Blues Band uit allemaal aparte geluiden bestaat, want op één of andere manier eindigen al die invloeden als typisch Blues Band. Dave brengt wel vaker een lied aan dat van buiten het Blues Band-territorium stamt, maar na de nodige repetities toch weer als typisch Blues Band gaat klinken! Idem als ik soul of gospel binnenbreng. Op een keer zei ik op scène dat ik zin had om ‘People Get Ready’ te zingen. Nu, dat hadden we nog nooit samen gespeeld, noch gerepeteerd, maar het sloeg meteen aan. Later zeiden de àndere groepsleden dat ze het nummer wilden opnemen! Je ziet, het publiek heeft ook zijn zeg”. 

Typische sound of niet, toch hebben zich de voorbije 25 jaar wijzigingen voorgedaan.

Paul Jones:  “Zeker. Om te beginnen is de combinatie slide & harmonica minder pertinent aanwezig. En sinds het album ‘Back For More’ is ons geluid meer gesofisticeerd geworden. Ik ben ervan overtuigd dat onze harmonische basis verbreed is. Gary en Tom zingen en componeren meer. Ik heb gospel toegevoegd. Blijkbaar zijn we moeilijk vast te pinnen: de ene vindt dat we te veel noten spelen, de andere verwijt ons maar drie akkoorden te kennen. We hebben zo’n anekdote van een fan die in de platenwinkel hopeloos naar ons nieuwste album zoekt, tot de verkoper hem aanraadt bij ‘rock’ te kijken, omdat, ik citeer:  “The Blues Band geen bluesband is”! Als sommigen vinden dat wij geen blues spelen, dan spelen veel artiesten geen blues. Ik zeg altijd: “Blues is what blues people do and we’re blues people “ (lacht hartelijk).

b) VAN AKOESTISCH tot BIG BAND

This website's very own Eddy Bonte with Paul Jones (left!) and Blues Band drummer Rob Townsend (right), Harelbeke R&B, BE, 2004

Na de pophits bij Manfred Mann, een onduidelijke solocarrière, een film (“Privilege”) en het serieuze acteerwerk, voelde Paul Jones in 1979 de bluesmicrobe weer steken. Vergeten we niet dat Paul Jones in 1962 in Londen tot de bluespioniers behoorde (en een toekomst bij de Stones-in-wording opgaf om zijn universitaire studies voor te nemen) en dat hij met Manfred Mann, zelf een geschoold jazzmuzikant, heel wat R&B opnam. Hij belde Tom McGuinness en binnen de maand was The Blues Band geboren. Hun formule sloeg onmiddellijk aan en de eerste duizend, in eigen beheer geperste, gehandtekende en door henzelf verpakte exemplaren van hun eerste LP, “The Official Bootleg Album”, vlogen de deur uit. Toen betoonden de platenmaatschappijen plots wel interesse. The Blues Band werd een fulltime bezigheid. Na zes albums, hielden ze het in 1982 voor bekeken, maar voor het decennium om was, stonden ze er weer om nooit meer echt op te houden.

Hun blijvend succes heeft veel verklaringen: de bekendheid van de stichters (vooral Jones, Kelly en McGuinness), hun hoge professionaliteit, hun even hoge aandacht voor amusement en show, de talloze eigen composities, hun artistieke veelzijdigheid (vier zangers, drie gitaristen, vier componisten…), de vaste bezetting en het ongebreidelde enthousiasme. Dave Kelly vat hun stijl en  benadering van de blues zeer goed  samen:  “Onze songs hebben arrangementen. We spelen ze professioneel, kort en goed. We hebben gerepeteerd en de songs zijn af. En vooral: wij spelen niet van die oeverloze, gerekte, vervelende blues”.  The Blues Band is verder wel degelijk een veelzijdige groep die het hele blues- en rootsuniversum bestrijkt. Dat blijkt uit “Be My Guest” (zie recensie), maar ook uit hun carrière.  Een  muzikale schets:

Draadloos 

De organisator signaleert een klein detail: de concertzaal dient meestal voor klassieke muziek en is niet uitgerust met versterkers. In plaats van a f te haken, vond de groep hierin een gelegenheid om na meer dan vijftien jaar eens niet-elektrisch te spelen. Er werd voor die gelegenheid  een heel repertoire opgebouwd en nieuwe nummers werden geboren. Het concert verscheen in 1995 als “Wireless” en is één van de meest authentieke BB-albums. De 18-delige akoestische set van klassiekers (Broonzy, Muddy), traditionals (T. Nicey Mama) en zes eigen nummers, swingt en davert van begin tot eind, ook zonder stroom! 

“Scratchin’ on My Screen” (2000) is ook een akoestisch live-album, maar vertrekt van een ander principe, nl. de akoestische blues zelf. Oorspronkelijk wilde Dave Kelly het akoestische openingsgedeelte van de BB-shows en zijn duo-optredens met Paul Jones uitbrengen, maar uiteindelijk werd heel de groep erbij betrokken. Je luistert hier geheel akoestisch naar Robert Johnson, Sleepy John Estes, Muddy of Leadbelly, maar ook naar de gospel “Jesus On the Mainline” en eigen werk dat  authentiek klinkt. De juiste ‘feel’ wordt ook verkregen door dobro, slide en mandoline. 

De creatievelingen

Met vier componisten en vier zangers aan boord, durfde The Blues Band het in 2002 aan om een cd met bijna uitsluitend eigen materiaal uit te brengen en de traditie daarbij een dienst te bewijzen ook. “Stepping Out” springt niet echt uit het BB-oeuvre, maar bevestigt hun ongekunstelde, pretentieloze, enthousiasmerende en zeer beklijvende mix van blues- en rootsstijlen. Paul Jones brengt alweer een gospel, nu met  Chris Barber op trombone. In tegenstelling tot een verspreide opinie, is dit absoluut geen cover groep. Sinds het begin, telt elk album eigen werk in alle mogelijke stijlen.

Verkoperd

Naast de klassiekere bijdragen van Dave Kelly en Gary Fletcher, bestaat “Fat City” (1991) uit vier eigen composities die worden gedragen door de achtergrondstemmen van The Kokomo Singers, de cornet van Nat Adderley en vooral  door The Memphis Horns. Dat veroorzaakt een schriller, afstandelijker geluid dat soms funkt, soms jazzt. Dat was nog maar een oefening. Voor hun 20ste verjaardag, pakten ze op “Brassed Up”  (1999) uit met een heuse big band, saxvirtuoos Pee Wee Ellis (ex-James Brown) en jazzman Georgie Fame op hammond. Peter King  schreef de blazersarrangementen. Echte BB-fans hapten naar adem, maar doe toch maar eens een poging. De heren zijn er namelijk in geslaagd het bigband-genre te verrijken met tien eigen composities, met  een aanstekelijke “Swing Out Dave” als opener. Of probeer eens “Baby, Please Don’t Go” (Big Joe Williams, gekend van “Them”), hier omgevormd tot big band swing met daartussen de nasale stem van Kelly, een ijle harmonica die durft duelleren met het koper en een ferme bluesrockgitaar. Wonderlijk is dat! Echte durvers luisteren tot het laatst, dus ook naar “Creole Love Call” van Duke Ellington: zonder blazers, maar met de mondharmonica en de leadgitaar in de hoofdrollen. Het is vooral Tom McGuiness die zich tot big band-componist ontpopt en  op “The Grass is Greener” ook de vocalen voor zijn rekening neemt.  

Boom Boom

De eerste twee LP’s – “Official Blues Band Bootleg Album” en “Ready” staan nog altijd symbool voor het geluid waarmee de Blues Band het vaakst mee wordt geassocieerd en waaraan ze eigenlijk al dat succes (2.000 shows in 1999!) te danken hebben: herkenbare, klassieke, swingende blues zonder één extra franje, meezingers in de aanbieding, veel uptempo met harmonica van Jones en slide van Kelly, twee sets gewoon rechttoe-rechtaan en eindigt met een sauna die uit volle borst “Boom Boom, Out Go the Lights” roept. Dàt zouden ze doen tot en met “Bye Bye Blues” (hun “afscheid” 1982), maar evengoed op “Homage” (1993) uit hun tweede periode, de enige BB-plaat die enkel uit covers bestaat, in wezen één lange party medley.

 

© Eddy Bonte: tekst en foto's. Eerste publicatie in Back to the Roots, www.backtotheroots.be
Meer info: www.bluesband.co.uk. All pictures on this page are © Alfons MAes